Cơ hội khai thác nguồn thu thuế hiệu quả từ việc định giá đất hàng năm theo Luật đất đai 2024

Luật Đất đai 2024, được Quốc hội thông qua ngày 18/1/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2025, dự kiến có tác động lớn đến nền kinh tế. Để đạt được mục tiêu, việc nhận diện và giải quyết thách thức trong thu thuế bất động sản là rất quan trọng. Bài viết sẽ phân tích lý thuyết thuế bất động sản, nêu các thách thức chính và đề xuất giải pháp để tối ưu hóa khai thác nguồn thu từ bất động sản.

Cơ sở lý luận

Theo McCluskey và cộng sự (2013), thuế tài sản thường dựa trên giá trị tài sản và bao gồm bốn loại chính: đất đai, tài sản gắn liền với đất (như nhà ở), tài sản động sản cá nhân và tài sản vô hình. Trong các quốc gia đang phát triển, thuế tài sản chủ yếu áp dụng cho đất và bất động sản, vì tính chất "bất động" của chúng, và thường được quản lý bởi cơ quan thuế địa phương (Slack & Bird, 2004).

Thuế bất động sản có những điểm đặc biệt làm cho chính sách và quản lý trở nên phức tạp. McCluskey và cộng sự (2013) chỉ ra ba thách thức chính trong việc thiết lập mô hình thuế bất động sản tại các quốc gia đang phát triển: đánh thuế dựa trên giá trị thị trường, các vấn đề chính trị và năng lực quản lý thuế của cơ quan địa phương.

Định giá đất theo Luật Đất đai 2024

Hiện tại, hệ thống thuế và phí liên quan đến bất động sản tại Việt Nam chưa thực sự bền vững và không phản ánh đúng tiềm năng. Luật Đất đai 2013 yêu cầu khung giá đất được cập nhật 5 năm một lần, dẫn đến tình trạng giá đất trong khung thường thấp hơn giá thị trường, gây thất thu thuế và tranh chấp.

Luật Đất đai 2024 đã thay đổi cách định giá đất, yêu cầu bảng giá đất được cập nhật hàng năm và công bố công khai từ 1/1 mỗi năm. Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ hỗ trợ UBND cấp tỉnh trong việc xây dựng bảng giá đất, bao gồm thuê tổ chức tư vấn để xác định giá đất và trình bảng giá cho Hội đồng thẩm định. Các nguyên tắc định giá bao gồm tuân thủ nguyên tắc thị trường, tính trung thực, minh bạch và độc lập.

Một số hàm ý chính sách

Mặc dù Luật Đất đai 2024 đã có những cải tiến quan trọng, việc xây dựng một luật thuế bất động sản hoàn chỉnh là cần thiết để tối ưu hóa quản lý và sử dụng nguồn thu. Cần áp dụng mức thuế suất linh hoạt dựa trên giá trị bất động sản, cải thiện cơ sở dữ liệu về đất đai và đào tạo cán bộ thuế. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về nghĩa vụ thuế và hỗ trợ quản lý thu thuế hiệu quả hơn.

Nguồn tham khảo: thuenhanuoc.vn